Karperluis (Argulus Foliaceus)

De karperluis is een Koi parasiet die wel tot tot 3 weken zonder gastheer kan overleven. Zijn eitjes zijn ongevoelig voor de meeste medicatie. Hierdoor is hij een moeilijk te bestrijden parasiet

Levenscyclus karperluis: Afhankelijk van de temperatuur. De vrouwtjes verlaten na bevruchting de vis. Waarna er gemiddeld 100-400 eitjes worden gelegd op planten, vijverwand of stenen. Hierna sterft het vrouwtje. De eitjes zijn ongevoelig voor vrijwel alle medicatie. Na uitkomst van de eitjes zwemmen de larven vrij rond. In deze periode vervellen/verschalen ze 7 keer. Na 2 maanden kunnen ze geslachtsrijp zijn. De voortplantingsperiode ligt tussen april en september. Beneden de 15 graden stopt de ei-productie. Zonder gastheer kan een karperluis ongeveer 3 weken overleven.

Categorie: Kreeftachtig, meercellig, dierlijk. En daarmee een eier-leggend organisme.

Symptomen en schade: Met zijn slurfvormige mond (angel) dringt de Karperluis door de huid. Dat doet hij om bloed en weefsel tot zich te nemen. Tegelijkertijd wordt er wat gif in de vis gespoten. Hierdoor ontstaan er zichtbare steekplekken die (wit) verkleuren omdat het weefsel afsterft. Er kunnen daarbij zelfs schubben loslaten. Rond deze plek kan roodachtige huidontstekingen ontstaan. Vissen kunnen vermageren. Schichtig worden of zich afzonderen en stoppen met eten. Er is een verhoogde kans op bloedarmoede bij jonge vissen. Uiteindelijk (als er niets wordt gedaan) sterfte.

Bijeffecten: Bacteriële- of schimmel infecties. Mogelijke overdracht van virussen en het verlies van de beschermende functie van de huid.

Herkennen

Hoe te herkennen: Hier is in principe geen microscoop voor nodig!
Het is een doorzichtig, groenachtig kreeftje. Deze heeft zwarte vlekjes en is ongeveer 0,5-0,8 cm groot. Zijn lichaam is ovaal en plat. Met twee goed zichtbare ogen. Een karperluis heeft 4 paar pootjes (8 stuks). Hiermee kan hij korte stukjes zwemmen en zich goed voortbewegen. Een angel met gif die zich tussen de ogen bevindt. Het achterlijf is in tweeën gedeeld. De staart beschermt de ademhalings- en geslachtsorganen en wordt gebruikt om te sturen.

Ontstaan: Besmetting met karperluis kan ontstaan door de introductie van nieuwe vissen. Maar ook door het geven van levend voer, of door nieuwe planten waaraan eitjes kleven.

Behandeling

Behandelen: De parasiet kan tot 3 weken zonder gastheer overleven. Tevens zijn de eitjes ongevoelig voor de meeste medicatie. Dit maakt het een moeilijk te bestrijden parasiet.

Het meest effectief (maar meestal niet haalbaar in de praktijk) is uitdroging door de vijver en de installatie tijdelijk droog te leggen.

De zonnebaars en een zeelt eten karperluis. Ook wanneer ze in de vijver zwemmen. Daarmee kunnen ze een kleine bijdrage leveren om het aantal karperluizen te verminderen.

Raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel, volg hierbij de aanwijzingen uit de bijsluiter van de fabrikant.
Het gebruik van deze middelen is niet zonder risico!

Bij een minder ernstige besmetting kan een kort zoutbad van 15 gram/liter de meeste karperluizen doden. (alleen toepassen in een bowl) Ze vallen er meestal vanzelf af of kunnen daarna gemakkelijk verwijderd worden. Huidwondjes desinfecteren met verdunde jodiumtinctuur. Vermijd hierbij contact met de kieuwen.

Medicatie: Meestal worden fosfaattesters gebruikt voor de behandeling, maar hier treedt de laatste tijd veel resistentie tegen op. Andere werkzame middelen zijn Diflubenzuron, Ivermectine en Lufenoron. Het grote voordeel van deze middelen is dat het ook tegen de eitjes werkt. Daarom hoeft het maar 1x te worden toegediend.

Middelen: Diflubenzuron (Chitine synthese remmer), Trichlorfon (giftig, kankerverwekkend), Ivermectine (semi-synthese derivaat), Lufenoron (insecticide).

Waarschuwing: Denk aan een goede beluchting tijdens de behandeling, zet apparatuur zoals UVC en Ozon uit, verwijder absorberende materialen zoals zeoliet of actieve kool. Ververs veelvuldig na een behandeling. Gebruik geen medicatie door elkaar (denk daarbij ook aan zout)
Veel middelen zijn giftig of oxiderend! Vergeet niet om jezelf goed te beschermen. Zoals door het dragen handschoenen en beschermende  kleding. Maar ook een veiligheidsbril en mondkapje.