Ankerworm

Ankerworm (Lernaea cyprinacea)

De ankerworm is een uitwendige koi parasiet. Vanwege zijn omvang kan deze parasiet met een pincet worden verwijderd. Hij lijkt op een T vormig slijmerig sliertje.

Levenscyclus:  Bij de ankerworm hechten alleen de vrouwtjes zich aan de Koi. De eieren worden aan het eind van het lichaam gedragen. Na loskomen van de eieren kunnen er binnen 3 dagen weer nieuwe eieren zijn. De larven van de ankerworm zwemmen rond. Ondertussen zijn ze op zoek naar een nieuwe gastheer.

Categorie: Kreeftachtige

Ankerworm door microscoop

Ankerworm door microscoop

Symptomen: Kleine wormpjes (met oog zichtbaar). Ze steken tussen de schubben uit. De schub waar de worm onder zit zal gaan ontsteken. Waardoor op den duur een wond zal ontstaan. Deze wond zal door andere parasieten gebruikt. Hierdoor wordt de situatie steeds slechter.

Bijeffecten: Bacteriële infecties, schimmel, protozoa (Trichodina) door verminderde weerstand, wondjes en beschadigde of verlies van slijmhuid.

Hoe te herkennen: Met het blote oog als klein sliertje tussen de vinnen. Vooral onder de microscoop bij een vergroting van 40-100x goed zichtbaar.
Langwerpig met een haak / anker structuur aan de kop. Eierzakjes aan het eind.

Behandeling

Behandeling Ankerworm: Als je enkele exemplaren ziet, kan je die met een pincet verwijderen. Daarna de wondjes ontsmetten met Betadine. Zodra het er te veel zijn, zouden alle vissen tijdelijk uit de vijver moeten. Hierna de vijver een week bij 25-29 graden Celcius (of langer bij koudere temperaturen) leeg laten staan. Hierdoor zullen alle aanwezige ankerwormen sterven. Ondertussen moet je wel de zichtbare ankerwormen blijven verwijderen. Natuurlijk ook veel water verversen. Hierdoor voorkom je in de quarantaine bak een nieuw probleem.
De volwassen exemplaren zouden resistent zijn tegen behandeling. Maar de larven nog niet. Dus moet een behandeling gericht zijn op het doden van nieuwe wormen.

 

Medicatie: Let op! Tegen een aantal middelen is reeds resistentie gekregen. Hierdoor er een hogere dosering nodig is. Of je kan overgaan naar een andere werkzame stof! 

Tenslotte, raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel.

Medicatie: Difubenzuron

Costia (Ichtyobodo)

Costia (Ichtyobodo)

Adviesgroep Koi en vijver - Costia
Costia

Een levensgevaarlijke en moeilijk vindbare parasiet. Deze parasiet vermeerdert zich door rechtstreekse celdeling.

Levenscyclus:
Costia overleefd en vermenigvuldigen zich bij een temperatuur van 2 tot 38 graden Celsius. Dit vermenigvuldigen gebeurt door rechtstreekse celdeling. Bij hogere temperaturen gaat dit vermenigvuldiging enorm snel.
Waardoor het een gevreesde, gevaarlijke parasiet is.
Deze parasiet kan massale sterfte kan veroorzaken. Waarbij vooral jonge vissen kwetsbaar zijn.

Adviesgroep Koi en vijver - Costia versus Huidworm
Costia rond een huidworm. Stop niet met zoeken als de huidworm gevonden is, maar zorg dat u zeker weet dat er geen Costia aanwezig is.

Categorie: Protozoa of oerdiertje, een ciliaat of wimpeldiertje.
Costia is een ééncellig dierlijk organisme.

Symptomen: Melkwitte troebeling door extra slijmproductie.
Lusteloosheid. Slechte eetlust. Lucht happen en moeilijke ademhaling. Gevolgd door hangen aan de oppervlakte. Soms schuren, flitsen en vinknijpen.
Vaak komt hij voor bij wonden samen met een mindere waterkwaliteit.
Ook kan de parasiet de vis binnendringen. Dit gebeurt via onder andere de cloaca (anus).

Bij een zware besmetting: Rode huid met stress adertjes. Vooral als de kieuwen zijn aangetast kunnen de ogen invallen. Hierbij gaan de vissen zwaar ademen. Dan hangen ze aan de oppervlakte. Vaak met de vinnen tegen het lijf. Uiteindelijk gevolg sterfte.

Bijeffecten: Wondjes. Bacteriële infecties. Soms gerafelde vinnen. Rode adertjes en ingevallen ogen. Kieuwschade waardoor zuurstofopname moeilijker wordt.
Door verzwakking vatbaar voor andere parasieten.

Hoe te herkennen

Onder de microscoop door middel van een huidafstrijkje. Kijk hierbij met een vergroting van 200-400x. Costia is een boonvormig flagellaat. Tevens heeft hij 4 flagellen. Deze zijn niet te zien bij deze vergroting.

Bij 200-400x is de parasiet ongeveer even groot als losse slijm vlokjes. Zoek onder de microscoop een stroming. Focus daarop. Wanneer hierin enkele “vlokken” tegen de stroom in bewegen is het raak.

Hij is zeer beweeglijk. Tevens draait hij voortdurend om zijn eigen as. In het vastgehechte stadium lijkt de parasiet op een peer. De grootte varieert tussen de 15-20 micron.
Moeilijk vindbaar. Daarom wordt hij gemakkelijk over het hoofd gezien!
Dit komt ook omdat deze parasiet zich op enkele plekken kan concentreren. Maak je afstrijkje daarom van rug, vinnen, kieuwen, anus. Let op evt. rode plekken of geïrriteerde schubben. Dode vissen worden vaak snel verlaten. Dit is één van de kleinste uitwendige Koi parasieten!

Behandeling

Een behandeling is in de meeste gevallen voldoende.

Medicatie: Formaldehyde 40%. Kaliumpermanganaat. FMC. Acriflavine of Metronidazole.

Waarschuwing: Denk aan een goede beluchting. Zet apparatuur zoals UVC en Ozon uit. Verwijder tevens absorberende materialen (zeoliet of actieve kool). Ververs veelvuldig na een behandeling. Gebruik vooral geen medicatie door elkaar (denk daarbij ook aan zout)
Veel middelen zijn giftig of oxiderend! Vergeet niet om jezelf goed te beschermen. Zoals door het dragen handschoenen en beschermende kleding. Maar ook een veiligheidsbril en mondkapje!

Raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel.
Het gebruik van middelen is niet zonder risico!

Zie ook het artikel over Costia op KoiQuestion.

Huidworm (Gyrodactylus)

Huidworm (Gyrodactylus)

Adviesgroep Koi en vijver - Huidworm
Huidworm

De huidworm is een Koi parasiet die in staat is tot zelfbevruchting. Een éénmalige behandeling met medicatie is meestal voldoende.

Levenscyclus: De Gyrodactylus is levendbarend. Daarbij ook nog eens in staat tot zelfbevruchting.
Tussen de 5 tot 10 dagen wordt een nieuw jong geboren. Deze snelheid is afhankelijk van de temperatuur!
Onder deze ideale omstandigheden kan deze parasiet zich enorm snel voortplanten. Vooral omdat de jongen in de buik van de moeder al weer een kind kunnen dragen.
– Volwassen huidwormen kunnen ongeveer 1 week overleven zonder vis, de larven slechts een paar uur.

Categorie: Wormachtige. Daarbinnen kan Gyrodactylus gerekend worden tot de groep van Trematoden.

Symptomen: Flitsen. Schuren en vaak springen. Maar ook schichtig zwemmen. Een overmatige slijmproductie. Het lijkt hierdoor alsof de vissen jeuk hebben. Ze halen hierdoor capriolen uit om van de jeuk af te komen. Dit doen ze niet omdat het zo leuk is in de vijver.
In later stadium: Vermagering. Lusteloosheid. En een verminderde of gestopte eetlust. Gerafelde vinnen, verkleuring.

Herkennen

Koi parasiet
Huidwormen

Hoe te herkennen: Onder de microscoop, door middel van eenhuidafstrijkje. Vaak al bij een vergroting van 40-100x. De huidworm is 0,3 – 0,5 mm. groot. Heeft twee grote haken en een krans van kleine haakjes. Hiermee houd hij zich vast. De kant van de kop is in tweeën  gedeeld. In de worm is het embryo vaak al zichtbaar en er kunnen tot 4 generaties “jongen” al in ontwikkeling zijn. Deze worm heeft geen oog vlekken.

Adviesgroep Koi en vijver - Huidwormen
Huidwormen (bij wat pigment)


De huidworm en de Kieuwworm Dactylogyrus worden vaak door elkaar gehaald. Toch zijn er een aantal opvallende verschillen. Met enige ervaring zie je het zo. In onderstaande afbeelding zijn ze naast elkaar gezet. Hierin zijn de verschillen snel duidelijk.

Adviesgroep Koi en vijver - Huidworm versus Kieuwworm
Let op, een kieuwworm is geen baby huidworm. De Kieuwworm is kleiner dan de huidworm.



Bijeffecten:
Bacteriële infecties, schimmel, protozoa (Trichodina) door verminderde weerstand, wondjes en beschadiging of verlies van slijmhuid.

Behandeling

Behandeling huidworm: Alleen bij uitbraak, één behandeling is normaal gesproken voldoende! Dit omdat alle wormen worden aangepakt. De kieuwworm daarentegen moet wel vaker behandeld worden. Dat komt omdat die eierleggend is. Deze eieren vragen een andere aanpak.

Medicatie: FlubendazoleMebendazolPraziquantel -Triclam – Gyrodex – Expara – Lernex.

Let op! Tegen een aantal van deze middelen is reeds resistentie opgetreden. Hierdoor is er een hogere dosering nodig. Of overgaan naar een andere werkzame stof.

Raadpleeg voor het gebruik van medicatie een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel.

Chilodonella uncinata

Chilodonella uncinata

Chilodonella is een ééncellige parasiet. Hij vermenigvuldigd zich door celdeling. Een boonvormig falgellaat. Herkenbaar aan zijn beweging.

Levenscyclus: Vermeerdering door celdeling. Dit kan bij de juiste temperatuur heel snel gaan.

Categorie: Protozoa of oerdiertje. Een ciliaat of wimpeldiertje.
Chilodonella is een ééncellig dierlijk organisme.

 
Chilodonella

Chilodonella

Symptomen: Chilodonella tast de huid en kieuwen aan. Hierdoor is de parasiet in het begin alleen op de kieuwen te vinden. Daarna treed vertroebeling van de slijmhuid op. Vooral rondom de nek. Tevens zie je een versnelde ademhaling. Ook zal de Koi schuren met zijn kieuwdeksels over objecten.
In een ver gevorderd stadium laat de (slijm)huid los. De Koi zal veel lucht happen.  Hangend aan de oppervlakte, apathisch gedrag vertonen. En uiteindelijk sterven.

Bijeffecten: Bacteriën, schimmels en andere ziekteverwekkers krijgen een kans. Vooral door of na de aantasting en beschadiging van de (slijm)huid.

Hoe te herkennen: Onder microscoop door middel van een huidafstrijkje. Bij een vergroting vanaf 100-400x. Chilodonella is een niervormige parasiet. Zijn vorm zal niet veranderen. Hij is 100-150 micron groot met rondom trilhaartjes. Hij heeft lengtestrepen. Een celkern en een inkeping voor voedselopname. Daarbij beweegt hij een beetje robotachtig. Alsof het een botsauto is.  Heb je dit eenmaal gezien, dan is het een herkenbare beweging.

Oorzaak: Een verminderde weerstand van de vis.
Bijvoorbeeld door slechte waterkwaliteit. Maar ook stress of door een beschadiging. Met andere woorden, de oorzaak van een uitbraak is niet altijd herleidbaar.

Behandeling

Behandelen: Een éénmalige behandeling met een hoge zoutconcentratie. Zeven gram per liter. Gedurende enkele dagen. Meestal is dat genoeg om deze parasiet te doden. U kunt de behandeling het beste in de behandelbak doen. Maar let wel op de waterkwaliteit. Uiteraard is een bak van 200 liter niet geschikt voor een behandeling van 2 dagen.

Medicatie: Kaliumpermanganaat. Formaldehyde en Malachietgroen. Chloramine T. Acriflavine

Waarschuwing: Denk aan een goede beluchting tijdens de behandeling.  Zet apparatuur zoals UVC en Ozon uit. Verwijder absorberende materialen zoals zeoliet of actieve kool enz. Ververs veelvuldig na een behandeling. Gebruik ook geen medicatie door elkaar (denk daarbij ook aan zout)
Veel middelen zijn giftig of oxiderend! Vergeet niet om jezelf goed te beschermen. Draag handschoenen en beschermende kleding. (veiligheidsbril en mondkapje)

Tenslotte, raadpleeg bij het gebruik van medicatie een arts!
Er zijn veel kant en klare producten. Volg hierbij de aanwijzingen uit de bijsluiter op.
Het gebruik van deze middelen is niet zonder risico!

Trichodina

Trichodina / Trichodinella

Adviesgroep-Koi-en-vijver-Trichodina
Trichodina

Een ronde parasiet die zich in de koi “boort”. Wat irritant is voor de Koi. Die gaat hierdoor flitsen en springen. Dit in de hoop om zo van deze jeuk af te komen

Levenscyclus: De parasiet vermeerdert zich door rechtstreekse celdeling.
Dit kan heel snel gaan als de omstandigheden juist zijn. Denk hierbij aan een slechte waterkwaliteit en stress in de vijver.

Categorie: Celiaat of wimpeldiertje. Een ééncellig organisme. Een schotelvormig protozo met rondom trilhaartjes (vormvast).
Verschillende families van de Trichodinae vallen onder deze naam. Trichodinella is wat kleiner en hardnekkiger dan de grotere variant.

Symptomen van een infectie : Verhoogde slijmproductie. Flitsen en springen. Lucht happen, lusteloosheid en op de bodem liggen. Aangetaste kieuwen en huidbeschadiging.
(Sterfte vooral bij jonge vissen)

Bijeffecten: Door beschadiging en verzwakking krijgen andere parasieten een kans om toe te slaan. Hierbij kunnen er bacteriële infecties ontstaan.

Herkennen

Hoe te herkennen:  Onder de microscoop. Hierbij is een vergroting van 40-100x voldoende.
Een ronde parasiet (ongeveer 0,05 mm) met een heel herkenbare hakenkrans aan de onderzijde. Maakt een voortdurende ronddraaiende beweging. Dit als er ruimte is om te bewegen. Waarbij er door de haakjes delen van de huid of kieuwen worden afgeschraapt. Deze los geschraapte cellen dienen als voedsel. Een vis kan daardoor bijna kaal gegeten worden. Dan verliest hij zijn beschermlaag.
Kaal gegeten en dode vissen worden snel verlaten.

Trichodina
Trichodina (in de gele cirkels) is makkelijk te herkennen als deze plat ligt

Ontstaan: De Trichodina wordt ook wel een vuilwaterparasiet genoemd. Al gaat dat lang niet altijd op. Deze parasiet slaat toe op het moment dat de vis een verminderde weerstand heeft.

Behandeling

Behandeling: Meestal is één behandeling genoeg. Deze behandeling is het meest effectief met Kaliumpermanganaat.
In sommige gevallen is deze parasiet erg hardnekkig. Dan kan de behandeling tot 3 dagen achter elkaar worden herhaald.

Medicatie: Kaliumpermanganaat, Formaldehyde/Malachietgroen, Acriflavine, Chloramine T.

Raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel.
Het gebruik van deze middelen is niet zonder risico!

Waarschuwing: Denk aan een goede beluchting. Zet apparatuur zoals UVC en Ozon uit. Verwijder tevens absorberende materialen (zeoliet of actieve kool). Ververs veelvuldig na een behandeling. Gebruik vooral geen medicatie door elkaar (denk daarbij ook aan zout)
Veel middelen zijn giftig of oxiderend!
Vergeet tevens niet om jezelf goed te beschermen. Zoals door het dragen handschoenen en beschermende kleding. Maar ook een veiligheidsbril en mondkapje!

Witte Stip (Ichthyopthirius multifiliis)

Witte Stip (Ichthyopthirius multifiliis)

Adviesgroep Koi en vijver - Witte stip
Witte stip

Deze veelvoorkomende Koi parasiet kent verschillende stadia in zijn ontwikkeling. Er zijn meerdere behandelingen nodig. De tijd tussen deze behandelingen is afhankelijk van de temperatuur.

Levenscyclus: Bestaat uit verschillenden stadia. De doorlooptijd is afhankelijk van de watertemperatuur.
Vrij zwemmende larve: Theront.
Ingekapseld:
Trophont.
Cyste: Tomont

De parasiet kan zich vermenigvuldigen tussen de 4-32 graden Celsius.

  • De larve is vrij zwemmend en gaat op zoek naar een gastheer.
  • De larve heeft zich heeft vastgezet (ingekapseld) op een gastheer. Dan parasiteert hij hier een aantal dagen en gaat over naar een volwassen stadium. Daarna verlaat de parasiet de vis.
  • Waar hij zich vervolgens op de bodem omvormt en deelt. In de cystes ontwikkelen zich dochtercellen. Waaruit, na openbarsten, de vrij zwemmende larven weer op zoek gaan naar een gastheer.

Categorie: Ciliaat of wimpeldiertje. (ééncellig protozo of oerdiertje)
Ronde/ovale “veranderlijke” vorm met rondom trilhaartjes voor voedselopname en voortbeweging.

Adviesgroep Koi en vijver
Witte stip

Symptomen: Huidwoekeringen (reactieweefsel) die zichtbaar zijn als witte stipjes op de vis, hiertussen zit de ingekapselde parasiet.
Schichtig zwemmen, springen, schuren. Een verhoogde slijmproductie. In een later stadium kunnen er ademhalingsmoeilijkheden ontstaan, aangetaste kieuwen, loskomen opperhuid. Samengeknepen vinnen, verkleuring, afwijkend zwemgedrag. Uiteindelijk lusteloosheid en op de bodem liggen.

Bijeffecten: Door huidbeschadiging kunnen er bacteriële infecties en schimmel (Saprolegnia) ontstaan.

Adviesgroep Koi en vijver - Witte stip
Witte stip

Herkennen

Hoe te herkennen: Dat kan met het blote oog. 1 mm grote witte puntjes op vinnen, staart, huid en kieuwen. Maar dan ben je eigenlijk al te laat.
Met de microscoop door middel van een huidafstrijkje. Hierbij is een 100x vergroting voldoende. Witte stip heeft een ronde/ovale “veranderlijke” vorm met rondom trilhaartjes. Deze trilhaartjes zijn zichtbaar bij een vergroting van 400x. Ze bewegen traag. De parasiet heeft een bruinzwarte kleur.
Kenmerkende hoefijzervorm in de kern bij volwassen exemplaren. Deze is niet altijd te zien. Dus als u die niet ziet, kan het wel witte stip zijn.

Ontstaan: Besmetting door aanschaf nieuwe vissen of door (veel water verversen direct in de vijver) “grote” schommelingen in de watertemperatuur.

Immuun: Na een infectie met witte stip kan een vis immuniteit verwerven. Daarna kan de vis nog steeds witte stip hebben, maar geen witte puntjes krijgen. De vis is dan “drager”.

Behandelen

Biologisch bestrijding:

Ter kennisgeving, is bijna niet te doen!

  • De temperatuur in de vijver enkele uren verhogen tot 32 graden Celsius, of een week op 29-30 graden. Tijdens deze periode goed monitoren, want de vissen moeten dit wel kunnen verdragen. Hierbij de temperatuur langzaam laten oplopen. Tijdens deze hoge temperaturen uiteraard goed beluchten.
  • De vissen behandelen in een behandelbak. De vijver gedurende een periode van 7 dagen boven 20 graden vis vrij houden.
  • Gedurende 7 dagen boven de 20 graden, elke dag de vissen overplaatsen in 100% nieuw water. Zodat de larven geen gastheer vinden en sterven.

Medicamenteuze behandeling:

Behandeling: De parasiet is alleen gevoelig voor medicatie in het vrij zwemmende stadium! Behandeling moet men daarom 2 tot 3 keer herhalen. Omdat de eerste behandeling alleen de vrij zwemmende parasieten dood. Degene die nog op de bodem liggen of al op de koi zitten overleven het dus. Wanneer degene die op de bodem liggen in het stadium gekomen zijn dat ze dood gaan van de medicatie moeten we meer behandelen. De parasieten die voorbij het vrijzwemmend stadium waren, moeten dus eerst los van de vis komen en zich op de bodem delen.

De strategie van de behandeling is om net zolang te behandelen totdat de cyclus is doorbroken. Dus dat alle ongevoelige volwassen parasieten zich gedeeld hebben tot dochtercellen. Immers die zijn wel gevoelig voor de behandeling.

De tijd tussen de behandelingen is afhankelijk van de temperatuur.
– 25 graden: bedraagt de tussentijd 4 dagen.
– 18 graden: is dat 6 dagen.
– 10 graden: is dat 10 dagen.
Deze kuur altijd afmaken om de lastige cyclus van de witte stip te doorbreken.

10 gr.12 gr.14 gr.16 gr.18 gr.20 gr.22 gr.24 gr.25 gr.
10 dgn9 dgn8 dgn7 dgn6 dgn6-5 dgn5 dgn5-4 dgn4 dgn
aantal dagen tussen de behandeling bij gegeven temperatuur.

Medicatie: Formaldehyde, Malachietgroen, Acriflavine, Chloramide-T, Gtc en Fmc.

*De behandeling tegen witte stip is het meest effectief met een combinatie van Formaldehyde en Malachiet groen.


Raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel.
Het gebruik van deze middelen is niet zonder risico!

Waarschuwing: Denk aan een goede beluchting. Zet apparatuur zoals UVC en Ozon uit. Verwijder tevens absorberende materialen (zeoliet of actieve kool). Ververs veelvuldig na een behandeling. Gebruik vooral geen medicatie door elkaar (denk daarbij ook aan zout)
Veel middelen zijn giftig of oxiderend!
Vergeet tevens niet om jezelf goed te beschermen. Zoals door het dragen handschoenen en beschermende kleding. Maar ook een veiligheidsbril en mondkapje!

Karperluis (Argulus Foliaceus)

Karperluis (Argulus Foliaceus)

De karperluis is een Koi parasiet die wel tot tot 3 weken zonder gastheer kan overleven. Zijn eitjes zijn ongevoelig voor de meeste medicatie. Hierdoor is hij een moeilijk te bestrijden parasiet

Levenscyclus karperluis: Afhankelijk van de temperatuur. De vrouwtjes verlaten na bevruchting de vis. Waarna er gemiddeld 100-400 eitjes worden gelegd op planten, vijverwand of stenen. Hierna sterft het vrouwtje. De eitjes zijn ongevoelig voor vrijwel alle medicatie. Na uitkomst van de eitjes zwemmen de larven vrij rond. In deze periode vervellen/verschalen ze 7 keer. Na 2 maanden kunnen ze geslachtsrijp zijn. De voortplantingsperiode ligt tussen april en september. Beneden de 15 graden stopt de ei-productie. Zonder gastheer kan een karperluis ongeveer 3 weken overleven.

Categorie: Kreeftachtig, meercellig, dierlijk. En daarmee een eier-leggend organisme.

Adviesgroep Koi en vijver - Karperluis
Karperluis

Symptomen en schade: Met zijn slurfvormige mond (angel) dringt de Karperluis door de huid. Dat doet hij om bloed en weefsel tot zich te nemen. Tegelijkertijd wordt er wat gif in de vis gespoten. Hierdoor ontstaan er zichtbare steekplekken die (wit) verkleuren omdat het weefsel afsterft. Er kunnen daarbij zelfs schubben loslaten. Rond deze plek kan roodachtige huidontstekingen ontstaan. Vissen kunnen vermageren. Schichtig worden of zich afzonderen en stoppen met eten. Er is een verhoogde kans op bloedarmoede bij jonge vissen. Uiteindelijk (als er niets wordt gedaan) sterfte.

Bijeffecten: Bacteriële- of schimmel infecties. Mogelijke overdracht van virussen en het verlies van de beschermende functie van de huid.

Herkennen

Hoe te herkennen: Hier is in principe geen microscoop voor nodig!
Het is een doorzichtig, groenachtig kreeftje. Deze heeft zwarte vlekjes en is ongeveer 0,5-0,8 cm groot. Zijn lichaam is ovaal en plat. Met twee goed zichtbare ogen. Een karperluis heeft 4 paar pootjes (8 stuks). Hiermee kan hij korte stukjes zwemmen en zich goed voortbewegen. Een angel met gif die zich tussen de ogen bevindt. Het achterlijf is in tweeën gedeeld. De staart beschermt de ademhalings- en geslachtsorganen en wordt gebruikt om te sturen.

Ontstaan: Besmetting met karperluis kan ontstaan door de introductie van nieuwe vissen. Maar ook door het geven van levend voer, of door nieuwe planten waaraan eitjes kleven.

Behandeling

Behandelen: De parasiet kan tot 3 weken zonder gastheer overleven. Tevens zijn de eitjes ongevoelig voor de meeste medicatie. Dit maakt het een moeilijk te bestrijden parasiet.

Het meest effectief (maar meestal niet haalbaar in de praktijk) is uitdroging door de vijver en de installatie tijdelijk droog te leggen.

De zonnebaars en een zeelt eten karperluis. Ook wanneer ze in de vijver zwemmen. Daarmee kunnen ze een kleine bijdrage leveren om het aantal karperluizen te verminderen.

Raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel, volg hierbij de aanwijzingen uit de bijsluiter van de fabrikant.
Het gebruik van deze middelen is niet zonder risico!

Bij een minder ernstige besmetting kan een kort zoutbad van 15 gram/liter de meeste karperluizen doden. (alleen toepassen in een bowl) Ze vallen er meestal vanzelf af of kunnen daarna gemakkelijk verwijderd worden. Huidwondjes desinfecteren met verdunde jodiumtinctuur. Vermijd hierbij contact met de kieuwen.

Medicatie: Meestal worden fosfaattesters gebruikt voor de behandeling, maar hier treedt de laatste tijd veel resistentie tegen op. Andere werkzame middelen zijn Diflubenzuron, Ivermectine en Lufenoron. Het grote voordeel van deze middelen is dat het ook tegen de eitjes werkt. Daarom hoeft het maar 1x te worden toegediend.

Middelen: Diflubenzuron (Chitine synthese remmer), Trichlorfon (giftig, kankerverwekkend), Ivermectine (semi-synthese derivaat), Lufenoron (insecticide).

Waarschuwing: Denk aan een goede beluchting tijdens de behandeling, zet apparatuur zoals UVC en Ozon uit, verwijder absorberende materialen zoals zeoliet of actieve kool. Ververs veelvuldig na een behandeling. Gebruik geen medicatie door elkaar (denk daarbij ook aan zout)
Veel middelen zijn giftig of oxiderend! Vergeet niet om jezelf goed te beschermen. Zoals door het dragen handschoenen en beschermende  kleding. Maar ook een veiligheidsbril en mondkapje.

Kieuwworm Dactylogyrus

Kieuwworm (Dactylogyrus)

Adviesgroep Koi en vijver - Kieuwworm
Kieuwworm

De kieuwworm is een uitwendige eierleggende koi parasiet. Door zijn levenscyclus is eenmalig behandeling niet voldoende. Afhankelijk van de temperatuur moet de behandeling minimaal 2 keer worden uitgevoerd.

Levenscyclus: De kieuwworm is een eierleggende uitwendige parasiet, de eitjes verlaten de vis en komen vervolgens in de vijver uit (afhankelijk van de watertemperatuur).
Uitgekomen wormen gaan daarna weer op zoek naar een nieuwe gastheer.
– Volwassen kieuwwormen kunnen 4-8 dagen overleven buiten een vis, na het uitkomen van de eitjes kunnen de larven maar een paar uur zonder gastheer. De eitjes kunnen een langere tijd sluimerend in de vijver aanwezig zijn.

Categorie: Wormachtige.

Adviesgroep Koi en vijver - Kieuwworm
Kieuwworm

Symptomen: Kopschudden. Lucht happen. Schuren en springen. Het gesloten houden van één kieuwdeksel. Schichtig of achteruit zwemmen.
Dit komt door irritatie bij de kieuwen. Hierboven beschreven gedrag is niet normaal voor Koi. Dit doen ze dus alleen om van de jeuk / irritatie af te komen.
Overmatige slijmproductie in de kieuwen (door de hier aanwezige kieuwwormen), lusteloosheid.

Bijeffecten: Bacteriële infecties, schimmel, protozoa (Trichodina) door verminderde weerstand, wondjes en beschadigde of verlies van slijmhuid.

Herkennen

Hoe te herkennen: Onder de microscoop door middel van een huidafstrijkje. Hierbij is een vergroting van 40-100x voldoende. De Kieuwworm is  0,1 – 0,3 mm groot.
Heeft twee grote haken en een krans van kleinere haakjes. Deze haaktjes worden gebruikt om zich vast te houden.
De kopkant is in vieren gedeeld. Hierin vier duidelijk herkenbare oogvlekken.
Anders dan de huidworm is de kieuwworm eierleggend. Er zijn dus geen kleintjes in de moederparasiet te zien.

De Huidworm (Gyrodactylus) en de Kieuwworm worden vaak door elkaar gehaald. Toch zijn er een aantal opvallende verschillen. Met enige ervaring zie je het zo. In onderstaande afbeelding zijn ze naast elkaar gezet.

Adviesgroep Koi en vijver - Huidworm versus Kieuwworm

Behandeling

Behandeling Kieuwworm: Als er meerdere exemplaren worden gevonden, twee of drie keer behandelen. Eitjes zijn ongevoelig voor de meeste middelen. De doseerfrequentie is afhankelijk van de watertemperatuur en de werkingsduur van het middel. Dit komt omdat de temperatuur bepalend is hoe snel de eieren uit komen. Dus hoe snel de nieuwe wormen geboren worden. Het is de bedoeling dat de nieuwe behandeling wordt uitgevoerd voordat de nieuw geboren wormen eieren kunnen leggen. Daarmee wordt de cyclus dus doorbroken.
Immers de behandeling is niet tegen de eitjes maar tegen de wormen.

Hieronder een tabel zoals veel wordt gebruikt. Waarschijnlijk ziet u een soortgelijke tabel in de bijsluiter. Zoek hierin de geadviseerde behandelcyclus op.

Doseerfrequentie:
Algemeen advies: na 7 dagen

20 graden 5 dagen
15 graden7 dagen
10 graden10 dagen
4-6 graden13 dagen

*Bij lagere  temperaturen (< > 4 graden)  niet behandelen!

Medicatie: FlubendazolePraziquantel Mebendazol – Triclam – Gyrodex – Expara – Lernex.

Medicatie: Let op! Tegen een aantal middelen is reeds resistentie opgetreden, waardoor er een hogere dosering nodig is. Anders overgaan naar een andere werkzame stof!

Raadpleeg voor het gebruik van medicatie altijd een specialist!
Er zijn veel kant en klare producten in de handel.